De muis

De meeste mensen zullen niets hebben met muizen. De een is er bang voor en een ander associeert het diertje alleen met vraatschade. In de meeste gevallen is de muis dus niet gewenst, waarbij ik mij in het laatste geval er meer bij kan voorstellen.

De muis vind ik een leuk diertje om te zien. Een enigszins spits snoetje, de lange snorharen en de oortjes maken dat de muis naar mijn mening een schattig diertje is. Natuurlijk weet ik dat met name boeren ook schade ondervinden van grote aantallen muizen en dat muizen in dat opzicht niet erg schattig zijn. Aan de andere kant is het wel zo dat wanneer de muizenstand goed is dit weer gunstig is voor een aantal vogelsoorten, zoals de velduilen en de kiekendieven.

Muis verkent de omgeving

Voorgaande jaren was kennelijk de muizenstand goed. In onze polders hadden de roofvogels goede tijden. Vanuit de lucht ontgaat het scherpe zicht van deze vogels niets. Voor een muis betekent dat, zodra hij zich uit zijn hol begeeft, hij zich in gevaar bevindt. De muis weet dat maar al te goed en is daarom altijd erg alert. Voordat de muis uit zijn hol komt, zal hij eerst de omgeving verkennen op eventuele gevaren, waarna hij heel zich heel snel boven de grond voortbeweegt.

Dit jaar had ik de indruk dat er minder muizen waren en dat niet alleen doordat ik het idee had dat er ook minder roofvogels dan andere jaren zijn. Mijn indicatie hiervoor is mijn hond Sam. Sam is verzot op het zoeken naar muizen. Als wij wandelen, speurt hij de bermen af naar muizen. Al zie of hoor je niets, maar Sam weet ze gegarandeerd te vinden. Met alle vier de poten van de grond springt hij door de berm in de hoop een muis te kunnen pakken. Even voor de hardcore dierenvrienden onder ons; de muizen zijn Sam toch te slim af. Je ziet alleen een zwarte hond al speurend en koddig springend door de berm. Als Sam haast zeker weet dat de muis niet ver weg kan zijn, wil hij ook nog met zijn poot voelen om er zeker van te zijn dat hij de muis toch echt niet heeft gemist. Het is alleen een hilarisch gezicht, je hebt een hond die lekker bezig is en na zo’n wandeling ook echt uitgeteld is. Echter dit jaar merkte ik aan Sam dat er weinig te speuren viel. Heel af en toe blijft hij staan ruiken, maar dat is alles. Het in de berm springen, zoals hij verleden jaar nog heeft gedaan, is er dit jaar niet meer bij. De bal is nu zijn beste tijdverdrijf.

Muis verborgen in een stapel hout

Misschien niet voor de boeren, maar wel voor een aantal vogelsoorten hoop ik dat de muizenstand na dit jaar weer beter wordt. Een aantal vogelsoorten kunnen dat wel gebruiken, zeker nu er dit voorjaar ook door de vogelgriep slachtoffers te betreuren zijn. Zodra Sam weer meer aandacht heeft bij wat er zich in de berm afspeelt dan bij zijn bal, weet ik genoeg.

Visarend in de Breebaartpolder

De visarend doet zijn naam eer aan. Het is een vogel die alleen van vis leeft. In Nederland komen ze niet in grote aantallen voor. Bij zijn trek vanuit Scandinavië naar Afrika wil het nog wel gebeuren dat ze ook door Nederland trekken. In dat geval is de kans groot dat je een visarend in september of april ziet. Als het zo’n vogel hier goed bevalt, kan het zijn dat hij even wat langer blijft.

Op dit moment zijn er visarenden in de Breebaartpolder neergestreken. Zelf heb ik er gisteren twee stuks jagend gezien. Net als een valk kan de visarend stilstaand bidden. Hij blijft dan even boven een plek hangen om vervolgens met vooruitgestoken klauwen op een vis te duiken. In sommige filmpjes zie je dat de visarend helemaal kopje onder gaat om vervolgens met een vis moeiteloos weer uit het water te komen.

Gisteren, zaterdag 26 september 2020, heb ik het genoegen gehad om vanuit de fotohut van Han Bouwmeester (HBN10) een visarend te fotograferen. We zaten in de Breebaartpolder te fotograferen met een uitzicht op een grote kale boomstam. Het was nog in de ochtend. Een kennis van me had net de visarend gespot. Wat zou het toch geweldig zijn als hij juist op die boomstam zou gaan zitten, bedachten we ons nog. De zwarte ruiter, de watersnippen en de kieviten hadden we op dat moment al op de gevoelige plaat vastgelegd. Zo’n visarend fotograferen, zou toch geweldig zijn. Een aantal ogenblikken later gebeurde dat waar we al op hadden gehoopt…. een visarend zat daadwerkelijk op de boomstam. Dit hadden we gehoopt, maar toch niet zo snel verwacht. Enigszins overrompeld, richtten wij de lenzen richting de visarend die in de top van de boomstam zat. Wat een mooie vogel!

Visarend in de Breebaartpolder – 1
Visarend in de Breebaartpolder – 2
Visarend in de Breebaartpolder – 3
Visarend in de Breebaartpolder – 4
Visarend in de Breebaarpolder – 5
Visarend in de Breebaartpolder – 6

Een aantal minuten lang zat de visarend in de boomstam, totdat een buizerd op hem af vloog. Dat vond hij kennelijk vervelend. De visarend hield het voor gezien. Wij hadden de visarend voor de lens. Dat was geweldig! Dit maak je zo niet weer mee. De wintertalingen kwamen nog even voorbij, maar die waren op dat moment voor jouw gevoel minder magisch dan de visarend.

Het was al 16.00 uur geweest. Het werd bewolkt en daardoor veranderde het licht. Dit zag je terug op de foto’s. Vlakbij liepen de watersnippen, de kieviten en de wintertalingen te foerageren. De watersnippen zo vlakbij dat je er bijna een portret van kon maken. Naast deze vogels werd tevens de boomstam nauwlettend in de gaten gehouden. En ja hoor, daar zat de visarend er weer. Heel kort heeft hij van de boomstam gebruik gemaakt. Even om zijn verenkleed uit te schudden en de omgeving te observeren om vervolgens weer zijn weg weer te vervolgen.

Visarend in de Breebaartpolder – 7
Visarend in de Breebaartpolder – 8

De bewolking werd alsmaar dikker en er kwam meer wind opzetten. De wintertalingen en de meeste kieviten vlogen weg. De watersnippen kropen dicht bij elkaar. Het werd heel stil. Je ziet dat de tijd langzaam verder kruipt. Zal ik gaan of toch niet? Nog even wachten. Je weet het nooit. Zo is het stil en een moment later gebeurt er weer wat. Maar toen werd het bijna 18.00 uur en nog steeds was het erg stil. Ik besloot om in te gaan pakken en toch maar te gaan. Net op het moment dat ik wilde gaan, gebeurde het. De visarend ging weer op de boomstam zitten. Het weer was ruiger geworden. Met het weer werd waarschijnlijk ook de visarend steeds wilder. De vleugels gingen op en neer. Het verenkleed zag er verwaaid uit. Wat een schouwspel! De lichtomstandigheden waren niet meer gunstig om te fotograferen. Het was donker geworden en de visarend was de hele tijd in beweging. Met ingehouden adem heb ik toch maar het schouwspel gefotografeerd.

Visarend in de Breebaartpolder – 9
Visarend in de Breebaartpolder – 10
Visarend in de Breebaartpolder – 11
Visarend in de Breebaartpolder – 12
Visarend in de Breebaartpolder – 13

De visarend besloot vervolgens verderop in de Breebaartpolder te gaan jagen. Het was door de bewolking zo donker geworden dat het geen zin meer had om te fotograferen. Een mooi moment om deze geweldige dag in de Breebaartpolder af te sluiten. Eén ding weet ik nu zeker. Met de voorjaarstrek volgend jaar ben ik weer in de Breebaartpolder te vinden. Hopelijk zijn en blijven de visarenden er dan ook nog even voor een visje.