Visarend in de Breebaartpolder

De visarend doet zijn naam eer aan. Het is een vogel die alleen van vis leeft. In Nederland komen ze niet in grote aantallen voor. Bij zijn trek vanuit Scandinavië naar Afrika wil het nog wel gebeuren dat ze ook door Nederland trekken. In dat geval is de kans groot dat je een visarend in september of april ziet. Als het zo’n vogel hier goed bevalt, kan het zijn dat hij even wat langer blijft.

Op dit moment zijn er visarenden in de Breebaartpolder neergestreken. Zelf heb ik er gisteren twee stuks jagend gezien. Net als een valk kan de visarend stilstaand bidden. Hij blijft dan even boven een plek hangen om vervolgens met vooruitgestoken klauwen op een vis te duiken. In sommige filmpjes zie je dat de visarend helemaal kopje onder gaat om vervolgens met een vis moeiteloos weer uit het water te komen.

Gisteren, zaterdag 26 september 2020, heb ik het genoegen gehad om vanuit de fotohut van Han Bouwmeester (HBN10) een visarend te fotograferen. We zaten in de Breebaartpolder te fotograferen met een uitzicht op een grote kale boomstam. Het was nog in de ochtend. Een kennis van me had net de visarend gespot. Wat zou het toch geweldig zijn als hij juist op die boomstam zou gaan zitten, bedachten we ons nog. De zwarte ruiter, de watersnippen en de kieviten hadden we op dat moment al op de gevoelige plaat vastgelegd. Zo’n visarend fotograferen, zou toch geweldig zijn. Een aantal ogenblikken later gebeurde dat waar we al op hadden gehoopt…. een visarend zat daadwerkelijk op de boomstam. Dit hadden we gehoopt, maar toch niet zo snel verwacht. Enigszins overrompeld, richtten wij de lenzen richting de visarend die in de top van de boomstam zat. Wat een mooie vogel!

Visarend in de Breebaartpolder – 1
Visarend in de Breebaartpolder – 2
Visarend in de Breebaartpolder – 3
Visarend in de Breebaartpolder – 4
Visarend in de Breebaarpolder – 5
Visarend in de Breebaartpolder – 6

Een aantal minuten lang zat de visarend in de boomstam, totdat een buizerd op hem af vloog. Dat vond hij kennelijk vervelend. De visarend hield het voor gezien. Wij hadden de visarend voor de lens. Dat was geweldig! Dit maak je zo niet weer mee. De wintertalingen kwamen nog even voorbij, maar die waren op dat moment voor jouw gevoel minder magisch dan de visarend.

Het was al 16.00 uur geweest. Het werd bewolkt en daardoor veranderde het licht. Dit zag je terug op de foto’s. Vlakbij liepen de watersnippen, de kieviten en de wintertalingen te foerageren. De watersnippen zo vlakbij dat je er bijna een portret van kon maken. Naast deze vogels werd tevens de boomstam nauwlettend in de gaten gehouden. En ja hoor, daar zat de visarend er weer. Heel kort heeft hij van de boomstam gebruik gemaakt. Even om zijn verenkleed uit te schudden en de omgeving te observeren om vervolgens weer zijn weg weer te vervolgen.

Visarend in de Breebaartpolder – 7
Visarend in de Breebaartpolder – 8

De bewolking werd alsmaar dikker en er kwam meer wind opzetten. De wintertalingen en de meeste kieviten vlogen weg. De watersnippen kropen dicht bij elkaar. Het werd heel stil. Je ziet dat de tijd langzaam verder kruipt. Zal ik gaan of toch niet? Nog even wachten. Je weet het nooit. Zo is het stil en een moment later gebeurt er weer wat. Maar toen werd het bijna 18.00 uur en nog steeds was het erg stil. Ik besloot om in te gaan pakken en toch maar te gaan. Net op het moment dat ik wilde gaan, gebeurde het. De visarend ging weer op de boomstam zitten. Het weer was ruiger geworden. Met het weer werd waarschijnlijk ook de visarend steeds wilder. De vleugels gingen op en neer. Het verenkleed zag er verwaaid uit. Wat een schouwspel! De lichtomstandigheden waren niet meer gunstig om te fotograferen. Het was donker geworden en de visarend was de hele tijd in beweging. Met ingehouden adem heb ik toch maar het schouwspel gefotografeerd.

Visarend in de Breebaartpolder – 9
Visarend in de Breebaartpolder – 10
Visarend in de Breebaartpolder – 11
Visarend in de Breebaartpolder – 12
Visarend in de Breebaartpolder – 13

De visarend besloot vervolgens verderop in de Breebaartpolder te gaan jagen. Het was door de bewolking zo donker geworden dat het geen zin meer had om te fotograferen. Een mooi moment om deze geweldige dag in de Breebaartpolder af te sluiten. Eén ding weet ik nu zeker. Met de voorjaarstrek volgend jaar ben ik weer in de Breebaartpolder te vinden. Hopelijk zijn en blijven de visarenden er dan ook nog even voor een visje.

De kluut

Een erg opvallende vogel is de kluut met z’n zwart-wit verenkleed. Een groter contrast in kleuren is er niet. Daarnaast valt de kluut op vanwege zijn lange gebogen snavel en lange blauwgrijze poten. In ondiep water lopen de kluten te foerageren. Je zult deze vogels dan ook niet op een akkerbouwperceel aantreffen, maar wel in het Waddengebied waar ze in ondiep water op zoek kunnen naar voedsel. Zo vind je in de Breebaartpolder dan ook een populatie van deze mooie vogel.

Een aantal weken geleden heb ik het genoegen gehad deze prachtige vogel van dichtbij te mogen fotograferen. Op het moment dat ik daarmee bezig was, werd ik blij verrast met een aantal nog erg kleine pullen. Het was halverwege juli en ik had niet meer verwacht zulke kleine pullen aan te treffen. Dus dit maakte de dag nog leuker. Echter gebleken is dat de kluut, wat de pullen betreft, niets aan het toeval overlaat. Elk andere vogelsoort werd zonder pardon weggejaagd. Het liefst zo ver mogelijk bij de pullen vandaan. Ook onderling was de rivaliteit erg groot. Gelet op de agressieve houding op dat moment tegenover andere soorten, was er weinig de gelegenheid om naast de kluut ook andere vogelsoorten vast te leggen. Daarentegen leverden de pullen en de onderlinge rivaliteit nog leuke beelden op. Een aantal foto’s wil ik hierbij delen.

In onderstaande laat ik een aantal foto’s van een volwassen kluut zien.

Overvliegende kluut
De kluut in relaxstand
De kluut in tweetal
Kluut met haast

Onderling was er de nodige rivaliteit. Dat ze niet altijd even vriendelijk naar elkaar zijn, blijkt wel uit de volgende foto’s. Opgevallen is dat zij eerst in tweetal strak naast elkaar heen en weer lopen. Als je het tafereel zo ziet, dan heb je de indruk dat dit een bepaalde discipline heeft. Na een aantal keren heen en weer te zijn gelopen, lopen de gemoederen hoog op waarbij zij over elkaar heen buitelen. Vervolgens is het even rustig. Maar na een tijdje begint het ritueel weer van begin af aan.

Krachtmeting bij de kluten
Knokkende kluten
Rellende kluten
De gemoederen lopen hoog op bij de kluten

Voor de pullen zijn de kluten zondermeer hele goede en bezorgde ouders. Naast het gegeven dat geen ander in de buurt van de pullen wordt gedoogd, zijn zij ook heel zorgzaam naar de pullen toe. Zo nu en dan worden de pullen onder de vleugels genomen. Dit dus letterlijk en niet spreekwoordelijk.

Ouderpaar kluut met twee pullen
Gezinsleven bij de kluut
Kluut met een van de pullen
Onder de vleugels nemen

Net als bij de meeste andere diersoorten zijn de jongen van de kluut het meest aandoenlijk. Ze zijn erg schattig, maar in tegenstelling tot vele andere soorten dieren ook zelfstandig. Af en toe mogen ze bij een ouder onder de vleugel, maar daar houdt het ook op. Voor voedsel zorgen de pullen zelf. Je ziet ze dan ook samen met de ouders in het ondiep water foerageren. Van de pullen heb ik die dag een tamelijk groot aantal foto’s gemaakt. Voor mijn blog heb ik helaas een keuze moeten maken. Op onderstaande foto’s is overigens goed te zien dat de poten van de pullen in verhouding dik en groot zijn. Ik vermoed dat de kleine pullen de eerste tijd waarschijnlijk erg snel groeien, aangezien ze zo erg kwetsbaar zijn voor predatoren.

Pulletje van een kluut
Weerspiegeling van een pulletje in het rustige water
Pulletje kent geen obstakels
Pulletje even op het droge
Pulletje even hogerop
Foeragerend pulletje
Het loopje van het pulletje

IJsvogels

De ijsvogel is een kleurrijke verschijning in het Nederlandse landschap. De mooie blauw met oranje gekleurde vogel valt hier gelijk op. Vaak zie je in een flits een blauw vogeltje aan je voorbij gaan. Soms zijn ze zo snel dat het je in eerste instantie niet eens opvalt. Maar als ze even blijven zitten, zie je echt hoe mooi de ijsvogel tegen de achtergrond afsteekt.

Ijsvogel (1) Ijsvogel (2)

Een aantal jaren achtereen ging het slechter met de populatie van de ijsvogel. Kennelijk gaat het nu iets beter, want ze worden weer meer waargenomen. Desondanks heb ik eerder niet het genoegen gehad de ijsvogel te mogen fotograferen.

 

Op een gegeven moment kwam ik via mijn contacten bij vogelhut “Rond de waterplas” terecht. Na contact gelegd te hebben met de eigenaar, Harmjan, mocht ik met een goede vriend een dag gebruik maken van de vogelhutten. Tjonge, wat hebben we een geweldige dag gehad. Er bleken bij de vogelhut maar liefst twee ijsvogels te zitten. Het leukste was dat we de ijsvogels van betrekkelijk dichtbij konden fotograferen. Dit hadden we nog niet eerder meegemaakt.

Ijsvogels (3)

Een van de ijsvogels, het vrouwtje, bleef de hele tijd bij de vogelhut zitten. Het mannetje daarentegen was de meeste tijd onderweg. Soms kon het vrouwtje minutenlang rustig op een tak blijven zitten.


Ijsvogel (4)

Het vrouwtje was bovendien erg alert. Af en toe zag je aan haar dat ze de lucht boven haar goed in de gaten had. Wanneer komt het mannetje terug?

Ijsvogel (5)

 

 

En dan zag je een blauwe flits aan de vogelhut voorbij komen. Aan het vrouwtje te zien, was het mannetje weer terug. Soms vloog hij rakelings over haar heen.


Ijsvogel (6)

 

 

 

 

 

Het is niet zonder reden dat het vrouwtje het mannetje graag terug zag komen. Zodra ze het mannetje in het vizier had, vloog ze naar hem toe. Hij was kennelijk op zoek gegaan naar iets te eten en had namelijk iets lekkers voor haar meegenomen.

Ijsvogel (7)

Tja, als er al twee zijn dan heb je grote kans dat het er uiteindelijk meer gaan worden.

Ijsvogel (8)

 

 

 

 

 

 

Als het mannetje onderweg was, kwam het vrouwtje weer vlakbij de vogelhut zitten. De meeste tijd bracht ze door met het poetsen van haar mooie verenkleed of met het “rekken en strekken”. Eerst de ene vleugel en dan de andere. Zo mooi als een ijsvogel ook is, het gaat kennelijk niet vanzelf.

Ijsvogel (9) Ijsvogel (10) Ijsvogel (11) Ijsvogel (12) Ijsvogel (13)

 

 

 

 

 

 

Mocht je een keer de ijsvogel van dichtbij willen fotograferen dan kun je met Harmjan contact opnemen. Hij vindt het leuk dat mensen gebruik willen maken van zijn vogelhut. Naast de vogelhut, waar je de ijsvogels kunt zien, heeft Harmjan een vogelhut met een vijver gemaakt. Hier heb je de mogelijkheid nog meer soorten te fotograferen. Het is echt de moeite waard een bezoekje te brengen aan vogelhut “Rond de waterplas”. Meer informatie kun je vinden op Facebookpagina @vogelhutveendam of via www.tuinenzorg.nl.

Ijsvogel (14) Ijsvogel (15) Ijsvogel (16)